Zakres obowiązków księgowej
Stanowisko pracy księgowej w każdej firmie jest bardzo ważne. Taki pracownik pełni niezwykle odpowiedzialną rolę w przedsiębiorstwie, dbając o klarowność rozliczeń finansowych i całej dokumentacji. Księgowa ponosi odpowiedzialność prawną za stan finansów jednostki - jest to odpowiedzialność cywilna, finansowa, jak i pracownicza, a niekiedy nawet karna.
Jakie obowiązki wypełnia na co dzień księgowa?
Podstawowe obowiązki
Księgowy zatrudniony w danym przedsiębiorstwie ma zadbać o rozliczenia finansowe i podatkowe firmy, względem Urzędu Skarbowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czy klientów, dostawców i kontrahentów. W zakresie obowiązków księgowej wymienia się przede wszystkim prowadzenie ewidencji księgowej:
- Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów,
- Ksiąg rachunkowych, dla pełnej księgowości,
- Ewidencji przychodów, dla przedsiębiorców rozliczających się na podstawie ryczałtu.
Dokumenty finansowe na bieżąco prowadzone i uzupełniane przez księgowych, powinny być rzetelne, bezbłędne i sprawdzalne. Stanowią one bowiem podstawę sporządzania sprawozdań finansowych czy deklaracji i zeznań podatkowych oraz sprawozdań statystycznych dla Głównego Urzędu Statystycznego lub innych instytucji i podmiotów.
W zależności od typu zajmowanego stanowiska w dziale księgowym firmy, rodzaju branży, struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa czy wielkości jednostki, zmienia się zakres obowiązków podejmowanych przez księgowego. Może on między innymi:
- prowadzić ewidencję przychodów i kosztów podatkowych,
- wypełniać i wysyłać deklaracje podatkowe i informacje podatkowe przedsiębiorcy,
- rozliczać VAT,
- wystawiać i księgować faktury VAT,
- ewidencjonować zdarzenia gospodarcze,
- rozliczać projekty unijne itp,
- wyliczać i odprowadzać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składki ubezpieczeniowe za przedsiębiorcę i zatrudnianych przez niego pracowników,
- dokonywać wypłaty wynagrodzenia pracowników i elementów pozapłacowych.
Odpowiedzialność księgowego
Pomimo faktu, że to księgowa prowadzi księgi rachunkowe czy podatkową KPiR w firmie, to nie ona ponosi odpowiedzialność za rachunkowość jednostki, a jej kierownik. Odpowiedzialność księgowego jest precyzyjnie określona we właściwych aktach prawnych:
- Ustawie o rachunkowości,
- Ordynacji podatkowej,
- Kodeksie karnym skarbowym,
- Kodeksie pracy,
- Kodeksie karnym,
- Ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych i ustawie regulującej powszechne ubezpieczenie zdrowotne.
Księgowa ponosi odpowiedzialność za zachowania sprzeczne z przepisami prawa, jakich dopuszcza się świadomie na gruncie prowadzenia księgowości firmowej. Ustawa o rachunkowości wskazuje, że księgowy, który nie ma władzy kierowniczej w danej jednostce, może ponosić odpowiedzialność karną, jeśli dopuści się przestępstwa lub wykroczenia przeciwko przepisom ustawy. Między innymi, taka odpowiedzialność zostanie poniesiona, jeśli:
- pomimo istniejącego obowiązku, nie będzie prowadził ksiąg rachunkowych jednostki,
- nie będzie podawał w księgach rzetelnych danych,
- nie będzie prowadził ksiąg rachunkowych lub podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów zgodnie z istniejącymi, aktualnymi przepisami ustawy o rachunkowości,
- nie sporządzi sprawozdania finansowego,
- zawrze w sprawozdaniu finansowym nierzetelne dane,
- sporządzi sprawozdanie finansowe niezgodnie z przepisami ustawy.
Takie przestępstwa popełnione przez księgowego podlegają karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie. Dlatego należy uznać, że stanowisko księgowego to praca obarczona poważną odpowiedzialnością za realizowane zadania.