Coraz częściej spotykany, anglojęzyczny termin Virtual Private Network – w skrócie VPN – oznacza wirtualną sieć prywatną. To bezpieczne, szyfrowane połączenie pomiędzy użytkownikiem a siecią (lub siecią a siecią) zapewniające anonimowość w internecie. Jak działa i skąd jego stale rosnąca popularność?

Nie pozwól się śledzić

Pozbawiony ochrony VPN użytkownik internetu przy łączeniu się ze stroną www przez swojego dostawcę usług może być przez rzeczonego dostawcę monitorowany. Usługodawca ma bowiem dostęp do danych wysyłanych i odbieranych. Oznacza to, że ślad osoby korzystającej z usługi może być wykorzystywany przez reklamodawców, partnerów dostawcy usług czy organów państwowych, którym zostaną dostarczone informacje, czego dana osoba szukała i co robiła.

Dostawca VPN udostępnia i obsługuje serwer zdalny i w ramach usługi przekierowuje do niego połączenie internetowe. W ten sposób udostępniony serwer staje się punktem wyjścia przed dostępem do witryn internetowych. Jest to usługa szyfrująca przesyłane przez internet dane, chroniąca tożsamość osoby z niego korzystającej.

VPN ukrywa adres IP i szyfruje zarówno wysyłane jak i odbierane dane w sposób niemożliwy do odczytania przez osoby czy organizacje, do których mogą trafić w drodze przechwycenia. Trzy główne typy szyfrowania, czyli zniekształcania danych to: kryptografia symetryczna, haszowanie i kryptografia asymetryczna. Każda z nich ma wady i zalety, ale wszystkie zmieniają tekst w nieczytelny kod uniemożliwiający wykorzystanie danych przez osoby niepowołane.

Anonimowość = bezpieczeństwo

Niezabezpieczone przez VPN połączenie oznacza udostępnienie danych – często wrażliwych – administratorowi sieci, dostawcy usług, serwerom pośredniczącym, pracodawcy, a także każdemu, kto posiada umiejętności, urządzenia i programy służące do kradzieży danych. Osoba, która je przechwyci może np. uzyskać dostęp do poczty elektronicznej, banku, wirtualnych portfeli i wielu innych. Przesyły danych są także pod obserwacją organów administracji państwowej i informacje z nich płynące mogą być udostępniane w ramach porozumień międzynarodowych między wywiadami.

Typową sytuacją niebezpieczną dla danych wrażliwych jest użytkowanie publicznych sieci Wi-Fi – np. w komunikacji zbiorowej, lokalach gastronomicznych czy na lotniskach. Użytkownik takiej sieci nie wie, kto jest jej administratorem i ma wgląd w dane, które są przesyłane za jej pośrednictwem. Używając haseł, danych logowania do konta bankowego, danych osobowych czy numeru karty kredytowej udostępniamy je tak naprawdę dostawcy internetu w danym punkcie dostępu. Znane są przypadki nielegalnych hotspotów imitujących sieci publiczne budzące zaufanie, które de facto służyły do kradzieży danych. Usługa VPN tworzy rodzaj tunelu szyfrującego dane, niedostępnego dla osób trzecich. Nawet wykradzione dane z takiego połączenia będą bezużyteczne, ponieważ haker nie będzie mógł ich odszyfrować.

Istotnym aspektem jest także niemożność śledzenia historii przeglądanych witryn internetowych przez podmioty zewnętrzne. Poza oczywistą funkcją ochrony prywatności użytkownika wiąże się to na przykład z faktem, że w przyszłości nie będzie możliwe wyświetlanie niechcianych reklam opartych o wyniki wyszukiwania z połączenia VPN.

Ograniczenie dostępności? Żaden problem

W wielu krajach dostęp do pewnych treści w internecie jest odgórnie blokowany przez władze. Cenzura dotyczy między innymi social mediów, gier, komunikatorów i efektów pracy wyszukiwarek. Patrząc bliżej – w wielu firmach, także polskich, nakładane są blokady treści ze względu na wpływ na wydajność pracowników, lub odpowiedzialność za ich działania w sieci. Serwisy internetowe sprawdzają adres IP i jeśli treść jest niedostępna dla miejsca, na które ono wskazuje, nie udzielają użytkownikowi dostępu. VPN zmienia IP, co przez stronę www jest odbierane jako inne miejsce pobytu osoby korzystającej z serwisu, co pozwala na dowolne korzystanie z witryn o dostępie ograniczonym.

Czy ja tego potrzebuję?

Wśród potencjalnych klientów VPN znajdują się zwłaszcza osoby często narażane na ekspozycję swoich danych poufnych. Stąd dużym zainteresowaniem cieszy się wśród użytkowników korzystających z publicznych sieci Wi-Fi. Sam fakt, że sieć jest zabezpieczona hasłem daje znikome bezpieczeństwo. Sieci takie są szczególnie narażone na ataki hakerskie, a w ich efekcie kradzież kodów dostępu do banków, danych logowania do portali społecznościowych (co sprowadza się do kradzieży tożsamości), plików, danych wrażliwych firm, zdjęć etc. VPN chroni hasła użytkownika szyfrując je jak pozostałe przesyłane dane.

Usługą tą powinny się zainteresować także osoby często podróżujące, zwłaszcza do państw, które ograniczają dostęp do treści internetowych, portali typu social media czy usług abonamentowych (dotyczy zwłaszcza strumieniowego przekazu multimediów), do których mogą stracić dostęp, gdy IP wskazuje na pobyt w takim kraju.

Rodzi się w związku z tym pytanie – skąd najlepiej wziąć VPN? Najlepiej kupić taką usługę od wyspecjalizowanej w tym firmy. Na rynku działa wiele podmiotów, które dostarczają najwyższej klasy rozwiązania w tym zakresie. Aktualne podsumowanie oferty firm można np. znaleźć na tej stronie gdzie prowadzone jest bieżące zestawienie zawierające aktualnie najlepszy VPN. Warto rozważyć kupno usługi i skorzystać z możliwości jakie daje.

Wirtualna sieć prywatna zapewnia ukrycie ruchów w sieci nawet przed dostawcą usług internetowych, ponieważ usługobiorca jest identyfikowany przez adres IP dostawcy VPN. Do grona potencjalnych użytkowników tak naprawdę należy każdy, kto chciałby chronić swoją tożsamość, dane osobiste lub dane wrażliwe firmy online.